Blog: Autisme meer dan een stereotype

De eerste opmerking die ik altijd van mensen krijg als mijn autisme diagnose boven water komt is: Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit of Jij kan niet autistisch zijn want…. Daarna proberen mensen me de les te lezen over dat ik dus inderdaad niet autistisch ben. Ik maak normaal oogcontact, volgens de sociale normen gedraag ik me normaal en ik kan fatsoenlijk verbaal communiceren. Vaak wordt autisme nog onder een stereotype geplaatst door de meeste mensen, terwijl autisme zo veel meer is dan het stereotype.

Zelf heb ik vrij laat mijn autisme diagnose gekregen. Toen ik 20 was heb ik me laten testen, omdat het op mijn opleiding niet zo lekker ging. Veel fysieke klachten kwamen naar boven als ik naar school toe moest, waaronder echt goed ziek worden. Overgeven, paniekaanvallen en pijn in mijn hele lichaam kwamen hierbij kijken.

Na de diagnose kwam ik erachter dat er zo veel kwam kijken bij autisme, en niet alleen negatieve dingen. Prikkels in zowel om me heen als op me, moeite met sociaal contact en extreme moeite met veranderingen zijn een paar van de negatieve kanten waar ik last van heb.

Prikkels zijn nog altijd een lastig concept om mee om te gaan, want volledig prikkelarm leven is niet te doen. In dat kader heb ik bijvoorbeeld heel veel last van kledingstukken. Is de stof niet prettig of zit het voor mijn gevoel niet goed dan kan ik hier heel veel last van hebben mentaal. Spijkerbroeken zijn voor mij een gruwelijk grote marteling, want voor mijn gevoel ben ik opgesloten in dit kledingstuk. Stoffen zoals katoen en bamboe zijn perfect. Aan deze prikkels kan ik gelukkig wat doen, want ik koop kleren waarin ik me prettig voel en trek de dingen die ik niet fijn vindt niet aan.

Prikkels van buitenaf zoals bijvoorbeeld drukte in winkels kan ik me niet altijd van afsluiten. Ik hoor en zie alles om me heen, waardoor ik drie keer zo hard alles binnenkrijg. Door een koptelefoon met muziek te dragen naar de winkel kan ik me hier veel beter van afsluiten. Zo kan ik me focussen op de muziek, en let ik veel minder op de omstandigheden om me heen.

Sociaal contact kan ik me best prima in redden, maar altijd interesse tonen in de verhalen van een ander heb ik heel veel moeite mee. Als een onderwerp mij niet interesseert kan ik hier lastig over praten en komen de woorden van andere persoon niet goed binnen. Hierdoor voel ik mezelf een grote last, want ik wil wel interesse erin kunnen tonen. Omdat dit niet altijd lukt moeten mensen zich nog wel eens herhalen als ze een verhaal vertellen tegen me. Door veel te oefenen met mijn ouders hierin, en mijn vrienden kan ik me steeds beter redden in deze situaties.

Extreme veranderingen kan ik nog steeds niet goed tegen. Als ik een nieuw meubelstuk wil denk ik hier eerst weken tot maanden over na. En dan komt er nog bij kijken dat ik afscheid moet nemen van het oude meubelstuk. Op vakantie gaan hoort ook voor mij bij een verandering, want dan ben ik in een andere omgeving dan thuis. Thuis is goed, thuis is fijn en wat is er beter dan thuis zijn? Zelf ontwijk ik veranderingen zo veel mogelijk, maar tegenwoordig probeer ik wel mijn grenzen te testen door nieuwe dingen te proberen. Het is altijd eng om iets nieuws te proberen, maar hier groei ik zelf wel van merk ik.

Naast negatieve aspecten heeft autisme zó veel positieve aspecten waarvan de meeste mensen vergeten dat die er ook bij horen. Ik heb bijvoorbeeld mijn hyperfocus, zoek naar oplossingen outside the box en ben ik goed in de dingen waar mijn interesse ligt.

Hyperfocus is ontzettend handig voor als ik projecten voor werk of school snel af moet hebben. Als ik er eenmaal aan bezig ben laat mijn focus niet meer los, totdat mensen me onderbreken. Daarna hyperfocus terugvinden is erg lastig, maar niet onmogelijk.

Oplossingen outside the box bedenken is ook een ontzettend handige eigenschap. Ik kijk verder dan mijn neus lang is, en kan hierdoor op meerdere oplossingen voor een probleem komen. Op mijn werk als klantenservice medewerker is dit handig, want niet ieder probleem is hetzelfde en vereist dus niet altijd dezelfde oplossing.

Goed zijn in dingen waar mijn interesse ligt is ook prettig om te hebben. Zelf ligt mijn interesse vooral bij computers en computerprogramma’s. Vooral de design programma’s spreken mij erg aan. Doordat hier mijn interesse ligt ga ik ook zelf dingen hierbij uitzoeken hoe het werkt, waardoor het makkelijker blijft hangen in mijn hoofd en ik zo de volgende keer meteen weer de goede oplossing kan vinden. Mocht ik er echt niet uitkomen vraag ik om hulp, en dan kom ik er op die manier achter.

Autisme is niks raars, geen ziekte en al helemaal geen defect. Autisme is een superkracht waar je mee leert omgaan en zo het beste eruit kan halen.

Merel Teulings

Meer over: Autisme, blog, Nieuws
Bijgewerkt: 27 maart 2023