De ggz-cliënt van nu is niet meer dezelfde als die van 30 jaar geleden. Door de komst van internet zijn mensen beter geïnformeerd voordat ze hulp zoeken. Of ze nemen al stappen in herstel door contact op sociale media of in hun omgeving. Daarnaast dwingt de maatschappelijk vraag naar steeds meer ggz ons te veranderen. Zo moet zorg kwalitatief goed zijn, maar tegelijkertijd betaalbaar blijven en  – met het aantal behandelaren dat we op dit moment  in Nederland hebben – te organiseren. Ook willen we dat specialistische ggz bereikbaar en beschikbaar blijft voor die mensen die zorg nodig hebben. 

Voor Dokter Bosman waren dit belangrijke redenen om onze behandelvisie aan te passen. We gebruiken sinds 2019 als eerste ggz-organisatie het concept Positieve Gezondheid. Bij Positieve Gezondheid gaat het niet om de totale afwezigheid van ziekte en symptomen, maar om het vermogen van mensen om met fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan en daarbij zoveel mogelijk zoveel mogelijk regie te voeren. 

Eigen regie heeft een sterk direct verband met mentale gezondheid en is daarmee een belangrijk onderdeel van onze behandelvisie. Bij aanmelding stellen cliënten persoonlijke gezondheidsdoelen op die vervolgens leidend zijn in de behandeling. Een doel kan bijvoorbeeld zijn: weer naar school gaan of beter in mijn vel zitten. Een therapie of protocol kan een middel zijn om een doel te bereiken, maar de toepassing ervan is geen doel op zich. Helpt een behandeling in de ggz de cliënt om zijn of haar doel te bereiken? Of is iets anders nodig? Is er breder psychologische onderzoek nodig, of kunnen we al aan de slag en aansluiten bij de beweging die de cliënt al heeft gemaakt?

Behandelen vanuit Positieve Gezondheid maakt de behandeling persoonlijker en doelgerichter en doet een beroep op de creativiteit en flexibiliteit van behandelaren en de cliënt zelf. Als behandelaar heb je waardevolle technieken en expertise die kunnen helpen dat persoonlijke doel te bereiken. Ook de omgeving van de cliënt kan ingezet worden als onderdeel van de behandeling. Niet alleen cliënten, maar ook behandelaren krijgen hiermee eigen regie in het vormen van een passende behandeling op maat.

Als mensen eenmaal besluiten hulp te zoeken voor psychische problemen, dus ook regie hebben gepakt, denk ik dat het een verkeerd signaal is om ze op een wachtlijst te zetten. Terwijl cliënten al in beweging zijn en op zoek zijn naar oplossingen, zet je ze stil en in de wachtstand, met soms zelfs extra schade door toename van de klachten, stress en daarbij moedeloosheid. Daarom geven we mensen die zich aanmelden bij Dokter Bosman direct toegang tot een digitaal platform met zelfhulpmodules en mentale lifestyle-interventies waar ze mee aan de slag kunnen. Denk aan een positief dagboek, of een module  die helpt om meer te bewegen of beter te slapen. We faciliteren ze dus in hun besluit om in beweging te komen en te werken aan hun mentale gezondheid. Doordat een deel van de cliënten in beweging blijft na aanmelding en daarbij al deels kan herstellen, verandert het intakegesprek met een behandelaar. Van een oorspronkelijk startgesprek zal dit steeds meer verschuiven naar een evaluatiegesprek: Waar sta je nu? Wat lukt jou al? Hoe is je dat gelukt? Wat is er nog nodig? Cliënten kunnen verder Samen Beslissen met de behandelaar welke vormen van contact ze willen: digitaal, op locatie of een combinatie daarvan. In het gunstigste geval hebben sommige cliënten al voldoende oplossingen gevonden of is nog maar een deel van een behandeling nodig. 

Wat ik mooi vind aan het werken met Positieve Gezondheid is dat je een andere werkrelatie met je cliënten en hun naasten krijgt. Als mensen zit je naast elkaar. Beiden ken je uitdagingen in het leven. Als cliënt heb je ervaring met eerdere uitdagende situaties in je leven en mensen in je omgeving met bepaalde kennis en vaardigheden. Als behandelaar heb je expertise in technieken die kunnen helpen mentaal beter te functioneren. Samen maak je een behandelplan waarbij je als behandelaar een bescheiden rol inneemt die hét verschil maakt op een belangrijk moment in het leven van de ander. Ik ben trots dat onze cliënten dat waarderen met een hoge cliënttevredenheid, waarbij ze aangeven dat ze samen met hun behandelaren aan doelen werken. Ook ben ik trots op onze behandelaren die dat met de dagelijkse werkdruk in de ggz met hun talent, creativiteit en menselijk contact voor elkaar krijgen. 

Lidewij Knook, Directeur Zorg en Kinder- en Jeugdpsychiater