De derde maandag in januari noemen we al ruim vijftien jaar Blue Monday. We staan we bij deze vermeend zwartste dag op allerlei manieren stil. Niet niet alleen in de media maar in het recente verleden ook op het podium met een evenement dat aandacht vroeg voor depressie en geld inzamelde voor de bestrijding ervan. Met die inzameling bleek de laatste keer echter iets mis: het geld ging goeddeels naar andere doelen dan het gestelde doel. Exit ‘Depressiegala’.

De onzin van Blue Monday

Ook met Blue Monday is iets mis: het is onzin. Er bestaat helemaal geen meest deprimerende dag van het jaar. Hoe zou het ook kunnen, bij een probleem dat zo complex is en afhankelijk van zoveel factoren? Daar zijn geen vaste momenten voor. Waarom bijten we ons dan zo graag in die dag vast? En waar komt hij eigenlijk vandaan? 

Een kleine geschiedenis

Blue Monday zoals we het nu ‘vieren’ is een uit de hand gelopen reclamestunt. In 2004 accepteert zelfverklaard psycholoog Cliff Arnall de uitnodiging van pr-bureau Porter Novelli om een door hen bedachte reclametruc een wetenschappelijk tintje te geven. De truc moet de boekingen van reisbureau Sky Travel boosten, want die hebben dat erg hard nodig. En de truc is simpel: één – suggereer dat het ergens in januari steevast uit de hand loopt met de blues; en twee –  koppel dit aan de conclusie dat een reisje naar de zon op dat moment niet alleen een plezierig maar ook een verstandig idee is. Arnall bedacht er een ‘wetenschappelijke’ formule voor. Voortaan ging de derde maandag van het jaar alom door het leven als Blue Monday, ‘de meest deprimerende dag van het jaar’.

Bespreekbaar maken

Waarschijnlijk hebben noch het reclamebureau, noch de psycholoog, er ooit een seconde aan gedacht dat hun creatieve ‘kindje’ na jaren nog steeds zou bestaan. De link met vliegreizen is alleen naar de achtergrond verdwenen; Blue Monday draait inmiddels vooral om media-aandacht voor depressie en neerslachtigheid. Het is daarmee een middel voor een groter probleem in onze maatschappij geworden.

Want ondanks dat Blue Monday een verzinsel is, is het een groot goed dat depressie elk jaar rond Blue Monday weer extra aandacht krijgt. Depressie en somberheid treft ontzettend veel mensen: namelijk zo’n 1 op de 5 Nederlanders. Blue Monday zorgt niet alleen voor gespreksstof in de media, maar helpt ook om het onderwerp bespreekbaar te maken tussen familieleden, vrienden, kennissen en collega’s. Bij menig koffieapparaat zal het onderwerp vandaag voorbij komen.

Reality check

Blue Monday is een mooi moment om na te denken over hoe het met jezelf gaat. Met de huidige Covid-19 pandemie valt de schaduw van depressie niet alleen zwaar op ons vanwege de beperkingen die het virus met zich meebrengt. Of door het gebrek aan uitzicht op een weer enigszins ‘normaal’ leven, maar ook omdat de situatie waarin we nu verkeren het vergrootglas heeft gezet op zaken die al veel langer speelden.Het is hoe dan ook om stil te staan bij de dingen waar je blij of minder blij van wordt.

Voel je je echt down, zoek dan professionele hulp. Door op tijd hulp in te schakelen, voorkom je dat je langdurig klachten krijgt. Niet echt depressief maar wel wat somberder dan normaal? Dan helpt het om naar buiten te gaan, bijvoorbeeld voor een wandeling.  Zorg ook voor voldoende beweging en genoeg slaap en blijf in contact met vrienden en familie.