Een dichter met dyslexie. Waarom niet?

dyslexie

Foto: Isaac Owusu

Een dichter met dyslexie? Waarom niet? Gershwin Bonevacia heeft onlangs zijn eerste dichtbundel gepubliceerd: Ik heb een fiets gekocht. Door je dyslexie ga je anders met taal om en dit biedt ook juist voordelen, zo vertelt Gershwin in een leuk artikel in de Folia.

Gaat niet vanzelf

Het gaat heus niet allemaal vanzelf, want hij leest nog steeds langzaam en is blind voor zijn eigen onbedoelde fouten. Maar daarnaast voelt hij ook een enorme vrijheid om te spelen met taal in zijn gedichten.

Ik lees langzaam, draai woorden om en zie bepaalde woordassociaties die er eigenlijk niet staan. Ik interpreteer woorden en zinnen anders. Maar omdat ik dyslexie heb, gebruik ik vaak metaforen, synoniemen en herhalingen. Dat zijn eigenlijk de basisregels van poëzie,’ zegt Gershwin Bonevacia (24), student commerciële economie aan de HvA.

Even stil staan

Zijn debuutbundel Ik heb een fiets gekocht is uit. ‘Ik wil laten zien dat iedereen poëzie moet schrijven. Het is taboedoorbrekend,’ aldus Bonevacia. ‘Qua inhoud is de bundel heel divers. Het gaat over onderwijs, duurzaamheid, identiteit en ongerechtigheid. Maar ik heb het ook over hoe het is om te dichten met dyslexie. Ik hoop mensen te kunnen inspireren. Dat ze even stil staan bij het leven en bedenken hoe ze naar bepaalde thema’s kijken. Wat is geluk? En hoe zou je liefde omschrijven? Door dichten sta je op een filosofische manier stil bij universele waarden.’

Maar hoe begin je als dyslect met dichten?

‘Toen ik elf of twaalf was ging ik naar een instituut voor mensen met dyslexie. Je moet het zo zien: als je stottert ga je naar een logopedist. Als je dyslectisch bent ga je hier naar toe. Vanaf mijn elfde tot mijn achttiende was ik wekelijks met taal bezig. Ik ging andere patronen in taal ontdekken. Dyslexie heeft me juist geholpen om poëzie te schrijven.’

Kortsluiting

Toch blijft dichten moeilijk voor hem, geeft Bonevacia toe. ‘Ik lees heel langzaam en ik interpreteer woorden en zinnen anders. Dyslexie is een soort kortsluiting in je linkerhersenhelft. Die hersenhelft is zwakker en je rechterhersenhelft is dominant. Links zorgt voor het coderen van taal. Rechts zit je creativiteit, beeldend en conceptueel denken. Soms wordt gedacht dat dyslectici dom zijn, maar vaak zijn deze mensen zeer intelligent. Ze zijn creatiever, komen met andere oplossingen. Ze gebruiken hun brein op een andere manier. Einstein en Steve Jobs waren bijvoorbeeld dyslectisch.’

Redigeren niet makkelijk

Voor de eindredactie was het niet even makkelijk om de gedichten van de dichter te redigeren. ‘De eindredacteur wist af en toe niet of iets een fout was of dat ik speelde met creativiteit. Soms gebruik ik woorden die niet bestaan. Omdat het poëzie is, ben ik daar vrij in, maar dat maakt het lastig. Voor het teruglezen van mijn eigen werk ben ik praktisch blind. Ik haal er geen fouten uit. Pas op het moment dat iemand iets voorleest, merk ik dat er een fout in staat.’

Dyslexie

Dokter Bosman Bunschoten helpt de nadelige emotionele en sociale gevolgen van dyslexie op het gebied van zelfbeeld, motivatie en faalangst te voorkomen, of de gevolgen te verminderen. Benieuwd wat zij voor je kunnen betekenen? Bel 088 226 76 26 of mail ons.

bon: folia.nl UvA

Meer over: Nieuws
Bijgewerkt: 28 december 2017