De week van de psychiatrie staat in het teken van trauma, een onderwerp waar helaas ook kinderen mee te maken krijgen. Hoe kun je kinderen het beste opvangen na een schokkende gebeurtenis? Kinderpsycholoog Anna Broek geeft advies.

Verschillende reacties op traumatische ervaring

Kinderen kunnen – net als volwassenen – heel verschillend reageren op een heftige gebeurtenis. Sommige kinderen raken in paniek, andere worden kwaad en weer andere kinderen lijkt het helemaal niets te doen. Andere reacties die je vaak ziet zijn roekeloosheid, aanhankelijkheid en lichamelijke klachten zoals hoofd- en buikpijn. Ook gaan sommige kinderen zich jonger gedragen dan ze zijn. Ze gaan bijvoorbeeld weer in bed plassen, duimen of kinderlijker praten. Het is belangrijk je te realiseren dat deze posttraumatische stressreacties allemaal normale reacties zijn op een extreme gebeurtenis. Bijna alle kinderen zullen dus posttraumatische stress hebben als ze iets vreselijks meemaken. Afhankelijk van de gebeurtenis gaat dit meestal na een paar weken over, waardoor psychische hulp vaak niet nodig is.

De reactie begrijpen

Wat wél altijd nodig is, is dat een kind steun krijgt van de omgeving. Troost, een knuffel, een gesprek, waar het kind maar behoefte aan heeft. Wat vaak helpt, is dat je je kind uitlegt waarom het zo reageert en waarom het zich zo rot voelt. Vertel dat het heel normaal is om je boos, verdrietig of bang te voelen wanneer je iets ergs hebt meegemaakt. Ga in zo’n gesprek niet over de grenzen van je kind heen, dus bespreek geen dingen waar het kind zelf niet over begint. Je kind houdt zo zelf controle over het gesprek en dat is na een traumatische gebeurtenis heel belangrijk.

Soms stellen kinderen moeilijke of pijnlijke vragen. Probeer zo eerlijk mogelijk antwoord te geven, ook als je ergens het antwoord niet op weet. Kijk niet raar op als een kind een bepaalde vraag een paar keer aan je stelt. Dat kan een manier zijn om de gebeurtenis te verwerken.

Veiligheid

Als een kind iets vreselijks meemaakt, hebben ouders soms de neiging om hun kind extra te beschermen of opvoedkundige regels te laten varen. Soms wordt zelfs alles wat een kind kan herinneren aan de gebeurtenis vermeden, om een kind niet verdrietig of bang te maken. Dit is allemaal heel begrijpelijk, maar niet in het belang van het kind. Door vermijding kan angst in stand gehouden worden en zelfs toenemen. Probeer de dingen zoveel mogelijk te doen zoals ze altijd gingen. Door je kind structuur te bieden, voelt het zich veilig en geborgen. Binnen deze veilige basis moet natuurlijk ruimte zijn voor verdriet, of een gesprek over wat er gebeurd is. Overigens hebben niet alle kinderen de behoefte om te praten. Bovendien zijn er andere manieren om een trauma een plekje te geven. Dan kun je denken aan (fantasie)spel, het maken van een tekening of (strip)verhaal, muziek of een gedichtje. Een kind dat graag leest, kan steun putten uit een boek over een soortgelijke gebeurtenis. Volg je kind hierin en geef het ruimte, het heeft vaak een eigen voorkeur.

Blijf monitoren

Hoewel de klachten na een paar weken meestal minder worden, kan een kind langere tijd stressklachten hebben, zelfs als het goed gaat op school en het kind een opgewekte indruk maakt. Blijf daarom opletten en laat je kind weten dat het altijd kan praten over wat er gebeurd is. Zelfs jaren later.

Contact

Is er na een paar weken geen verandering of heeft je kind heel veel last van de gebeurtenis? Neem dan vrijblijvend contact op met Dokter Bosman. Onze specialisten staan klaar om naar je te luisteren en geven je graag advies. Bel 088 226 76 26 of meld je hier aan.