Uit onderzoek blijkt dat psychische stoornissen gemiddeld vaker voorkomen bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) dan onder de totale bevolking. En uit onderzoek in de GGZ blijkt dat er meer cliënten zijn die op het niveau van iemand met een LVB functioneren dan te verwachten valt op basis van de gemiddeld landelijke cijfers.

Moeite om behandeling te begrijpen

‘Zo’n veertig procent van de mensen in de GGZ functioneert op het niveau van een LVB of heeft baat bij ondersteuning en communicatie op dat niveau’, zegt Jolanda Douma, onderzoekscoördinator bij het Landelijk Kenniscentrum LVB. Het gevolg laat zich raden: mensen die moeite hebben de behandeling te begrijpen, die er niet in slagen goed te verwoorden wat ze voelen/denken en moeite hebben om te reflecteren op hun gevoelens en gedrag, omdat ze de gebruikte taal en vragen niet goed begrijpen en het te snel gaat. Daardoor zal een behandeling hoogstwaarschijnlijk niet of minder succesvol zijn en blijven problemen en probleemgedrag bestaan, of kunnen zelfs verergeren door (verdere) overvraging, en blijven mensen ronddolen in de hulpverlening.

Bewust worden en aanpassen

De oplossing ligt allereerst in de bewustwording dat veel cliënten in de GGZ op LVB-niveau functioneren en vervolgens het onderkennen van LVB. Steeds meer GGZ-aanbieders hebben speciale LVB-afdelingen en er komt ook steeds meer kennis beschikbaar op basis waarvan diagnostisch onderzoek en behandeling (op onderdelen) aangepast kan worden aan de belangrijkste kenmerken van een LVB. Soms zijn eenvoudige aanpassingen mogelijk om de cliënt beter te laten begrijpen wat je vraagt en wat de behandeling inhoudt.

Leren over LVB in GGZ

Dit is terug te vinden in een aantal bronnen (over LVB) die staan opgenomen in het overzicht van informatiebronnen dat door het kenniscentrum is samengesteld, onder leiding van Jeanet Nieuwenhuis en Jolanda Douma. Dit geeft in de GGZ handvatten op het gebied van diagnostiek, begeleiding en behandeling van mensen met een LVB en psychische problematiek. Met als ultieme doel natuurlijk dat mensen met een LVB sneller de zorg en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.

Kortere wachttijden

Door te zorgen voor adequate diagnostiek en daardoor passende zorg kun je voorkomen dat mensen moeten blijven zoeken naar hulp en ondersteuning, en daarvoor op een wachtlijst komen. Passende zorg leidt zo allereerst tot meer kwaliteit van hulp en ondersteuning, en dus ook tot meer kwaliteit van leven voor de cliënt. Het helpt ook om een betere doorstroming in de zorg te bereiken en zo tot kortere wachttijden; voor mensen met en zonder LVB.