Tijdens de eindexamenweken kan het lastig zijn om je concentratievermogen vast te houden. Zoek je een steuntje in de rug? Misschien vind je het op Spotify. De juiste muziek kan namelijk helpen om je hoofd er bij te houden.

Muziek en onze hersenen

Wetenschappers hebben nog steeds geen pasklaar antwoord op de vraag wat muziek betekent voor onze hersenen en ons concentratievermogen. Uit een aantal onderzoeken is duidelijk gebleken dat muziek een gunstige invloed heeft op ons concentratievermogen en onze productiviteit. Maar weer andere onderzoeken laten zien dat het niet voor iedereen geldt en ook niet voor elke soort muziek.

Verbindingen

In de eerste plaats kan muziek een soort filter vormen tegen vervelende achtergrondgeluiden die je uit je concentratie halen. Verkeer, de stofzuiger, een gillende baby of de blaffende hond van de buren sluit je makkelijk buiten met wat prettige muziek, eventueel op je koptelefoon. Daarnaast worden in je hersenstam allerlei stofjes aangemaakt met een stimulerend effect als je naar muziek luistert. Die stoffen zorgen er vervolgens voor dat je je beter kunt concentreren en dus ook langer kunt doorwerken of -studeren. Er is wel een belangrijke voorwaarde: het moet muziek zijn die je prettig vindt klinken, want het positieve effect is er alleen als jij in een positieve toestand raakt door muziek. Pas dan ontstaan er allerlei verbindingen in de hersenen en gaan allerlei gebieden met elkaar samenwerken.

Persoonlijke voorkeuren

Muziek kan ook tegen je werken. Zo blijkt uit onderzoek dat introverte mensen mogelijk minder goed reageren op muziek in hun omgeving dan mensen die extravert zijn. Dat effect lijkt nog sterker te zijn bij wat snellere uptempo muziek. Ook je persoonlijke voorkeuren spelen mee. Als je muziek lelijk, saai of te heftig vindt, ga je je ergeren en krijg je het tegenovergestelde effect. Zo is ook ontdekt dat de meeste mensen na het luisteren naar heavy metal een hogere hartslag en een hogere bloeddruk hadden. Dat betekent in feite dat hun lichaam een stressreactie heeft door de muziek. Voor de meerderheid is heavy metal dus geen geschikte muziek om op te werken of te studeren, maar als jij Black Sabbath en Pantera kunt waarderen, dan kun je juist profiteren van de eerder genoemde positieve effecten op je brein.

Vivaldi en eindexamens

Overigens lijken de meeste mensen zich wel beter te kunnen concentreren op muziek zonder songteksten dan op muziek waarbij ook gezongen wordt. De kans bestaat namelijk dat je onbewust naar de songteksten gaat luisteren. Zoek je een effectieve playlist in Spotify? Probeer dan eens Georgi Lozanov’s Study and Learning. Deze Bulgaarse psychiater deed jarenlang onderzoek naar de invloed van muziek op het concentratievermogen. Hij kwam erachter dat mensen snel een flow krijgen op barokke klassieke muziek, zoals Vivaldi en Beethoven.