Kinderen die aan het einde van het jaar geboren zijn, lopen meer kans om de diagnose ADHD te krijgen. Dat blijkt uit een Belgische studie. “Kinderen die tussen september en december geboren zijn, hebben 50 procent meer kans om methylfenidaat, beter bekend onder de naam Ritaline of Equasym, voorgeschreven te krijgen dan klasgenootjes die tussen januari en maart geboren werden”, meldt het onderzoek. Die vaststelling loopt gelijk met buitenlandse bevindingen. Meer dan 32.000 kinderen kregen vorig jaar methylfenidaat voor de behandeling van ADHD.
Twee op honderd
Bij aandachtsstoornissen met of zonder hyperactiviteit en/of impulsiviteit wordt vaak Ritaline en Equasym voorgeschreven bij kinderen tussen de 6 en 18. Op basis van de cijfers in België blijkt dat 2 procent van de betrokken leeftijdscategorie. “Dit percentage is vergelijkbaar met Nederland. In werkelijkheid wordt dit geneesmiddel echter veel meer gebruikt. Methylfenidaat wordt in ons land ook vaak gebruikt voor extra focus tijdens bijvoorbeeld toetsweken of eindexamens.
Grens tussen ADHD en onrijpheid
Opvallendste vaststelling is dat de jongsten van de klas sneller methylfenidaat voorgeschreven krijgen. De grens tussen ADHD en het nog niet rijp zijn lijkt soms vager te worden. We zien een tendens naar medicalisering van natuurlijke processen, zoals de psychomotorische ontwikkeling. Als je medicatie neemt, verhoogt dit de hoeveelheid dopamine en noradrenaline tussen de zenuwcellen. Deze neurotransmitters activeren de opdrachtcentra, waardoor binnenkomende prikkels efficiënter worden verwerkt. Dit maakt het makkelijker om je op één ding te focussen. Medicatie kan de controlefunctie van de hersenen (welke prikkels komen er binnen? hoe wordt je gedrag gestuurd?) verhogen of verlagen. Per kind verschillen de effecten, omdat ieders hersenen weer anders zijn.
Risico’s
Het risico op een te snelle ADHD-diagnose en overmatig gebruik van methylfenidaat is groot. De cijfers roepen vragen op over de druk en de verwachtingen die iedereen vanaf de schooltijd opgelegd krijgt. De wedren om te presteren zorgt zelfs bij kinderen al voor veel stress. Dat los je niet op met pilletjes. De behandeling van ADHD is meer dan een pilletje. Een persoonlijke aanpak waarbij de omgeving betrokken wordt helpt kinderen echt verder in hun leven. Dat is volgens Dokter Bosman psychologie van nu.
Tips
De volgende tips helpen als je kind ADHD heeft.
- Geef je kind regels voordat je iets doet. Geef niet meer dan drie regels tegelijk.
- Spreek voor gehoorzaam gedrag een beloning af. Zoals; punten, stickers of andere kleine beloningen.
- Spreek met je kind de consequentie af bij ongehoorzaam gedrag. Bijvoorbeeld een punt aftrek, als je daarmee werkt.
- Geef je kind gerichte opdrachten. Laat het in een winkel bijvoorbeeld bepaalde boodschappen pakken of de winkelwagen duwen.
- Blijf rustig, tel tot 10.
- Prijs je kind regelmatig als het zich aan de regels houdt of bepaalde opdrachten uitvoert. Doe je dit niet, dan komt dit gedrag steeds minder vaak voor. Wacht tot aan het einde van het uitstapje met het geven van de beloning.
- Geef je kind een veilige plek om uit te razen. Als je je kind apart zet bij een uitbarsting in huis, neem je kind direct mee naar een saaie plek die je bij binnenkomst hebt aangewezen. Spreek samen af hoe lang hij/zij op deze plek moet blijven (circa 5 minuten).
Bron: Belga en Russel, A. Barkley, 1998: opstandige kinderen.