De invloed van social media, zoals Facebook, Twitter, Snapchat, Instagram op onze geestelijke gezondheid is een terugkerend onderwerp van discussie. Zijn ze nou slecht voor je of juist goed? Het hangt ervan af hoe je social media gebruikt, zeggen wetenschappers.

Voor- en nadelen social media

Wetenschappers van de Australische Monash University combineerden de resultaten van 70 verschillende onderzoeken om te ontdekken in hoeverre het gebruik van social media gelinkt is aan depressie en angst. Ze ontdekten dat social media zowel voordelen als problemen geven, afhankelijk van hoe de gebruiker ze inzet.

In tegenstelling tot wat veel mensen denken is het gebruik van social media geen betrouwbare voorspeller voor depressie of angst. De wetenschappers concluderen dat het meer gaat om de benadering en het gebruik van social media – de kwaliteit van de interacties die we hebben met de mensen uit ons netwerk, of we onszelf vergelijken met vrienden in onze sociale netwerken, en andere sociale, emotionele en cognitieve factoren.

Relaties compenseren

Voor mensen die vaker last hebben van depressie of angsten kan het gebruik van social media aan de ene kant goed zijn en aan de andere kant problemen opleveren. Een aspect dat de onderzoekers opviel was dat mensen die erg angstig zijn, bijvoorbeeld om direct contact te hebben met mensen, sociale media kunnen inzetten om toch een soort relatie aan te gaan met anderen. Maar het kan ook voorkomen dat mensen met sociale angsten de netwerken juist gebruiken om die angsten te compenseren, waardoor ze nog verder in een sociaal isolement raken.

Therapeutisch

Mensen met symptomen van depressie zetten social media vaker in om hun gedachten en gevoelens te uiten. Uit andere onderzoeken is al gebleken dat het opschrijven van gedachten en gevoelens therapeutisch werkt en daarmee een positieve invloed kan hebben op iemands geestelijke gezondheid. Of deze invloed ook online geldt, is nog niet duidelijk. Mensen met een ernstige depressie waren eerder geneigd negatieve interacties te zoeken, en bleven hangen in negatieve ervaringen. Daarnaast suggereert onderzoek dat een toename in het aantal berichten dat iemand schrijft erop kan wijzen dat iemand eenzaam is.

Behandelmogelijkheden

Wat hebben we aan al deze kennis? Ten eerste zijn er patronen zichtbaar op social media kanalen die mogelijk inzicht geven in de geestelijke gezondheid van mensen. Wanneer mensen bereid zouden zijn hun berichten en posts te delen, ontstaan er legio mogelijkheden om te ontdekken hoe hun geestelijke gezondheid door de jaren heen verandert en zou een computermodel mogelijk kunnen voorspellen wanneer iemand depressief of angstig wordt. Deze wijze van onderzoek staat nog in de kinderschoenen, maar nieuwe computermodellen voor het voorspellen van geestelijke gezondheid stemmen hoopvol.

Ten tweede blijkt dat de manier waarop wij denken van invloed is of we vooral voor- of nadelen door social media ervaren. Dit was het duidelijkst zichtbaar bij patiënten met een depressieve stoornis. Deze mensen denken vaker dat ze minder sociale steun krijgen dan ze in werkelijkheid krijgen uit hun netwerk. Dit zou met een online gedragstherapie-tool in een socialmedianetwerk objectief gemaakt kunnen worden, zodat deze mensen zien dat ze wel degelijk gesteund worden. De ontwikkeling en validatie van zo’n interventie zou in de toekomst verder onderzocht moeten worden.

Contact

Vermoed je een depressie of angst bij jezelf of iemand anders, dan is het altijd verstandig om naar de huisarts te gaan. Alleen een huisarts, psycholoog en/of psychiater kan een diagnose stellen. Een depressie is vaak goed te behandelen. Hoe dat het beste kan gebeuren, hangt af van de ernst van je depressieve klachten. Bel 088 226 76 26 of mail ons.