In de online dossiers publiceren onze professionals interessante artikelen over hun expertise. Elske van der Scheer, orthopedagoog-generalist en EMDR practitioner K&J bij Dokter Bosman, blogt over EMDR behandeling.

Door Elske van der Scheer

‘Verwondingen aan hoofd en handen i.v.m. hondenbeet’: zomaar een regel in de verwijsbrief van de huisarts. De brief begint echter met een hele opsomming aan klachten: angsten, boze buien, slaapproblemen en concentratieproblemen op school. De huisarts vraagt om een nader onderzoek.

Vlotte babbel

Als ik de wachtkamer binnenkom, duikt er een prachtige krullenbol weg achter haar vader. Vader lacht en zegt: “Gaan we nu verlegen doen?” Eenmaal in de behandelkamer blijkt Sofie inderdaad niet verlegen, ze heeft een vlotte babbel en vertelt direct over lieve juffen, stomme sommen en beste vriendinnetjes. Trots vertelt ze dat ze bijna 8 jaar is. Zo op het eerste gezicht verschilt ze weinig van het gemiddelde 8-jarige meisje.

Boos en angstig

Als Sofie even in de wachtkamer speelt, vertellen haar ouders mij dat ze regelmatig heel ander gedrag zien bij Sofie. Thuis kan ze ontzettend boos worden. “De tv mag alleen aan als Sofie het tv-programma mag bepalen”, vertelt moeder. Vader vult aan: “Als ik het nieuws wil kijken, zet ze de tv uit. Ik heb de tv laatst toch gewoon aangezet en toen was ze niet voor rede vatbaar, begon met alles wat in haar buurt was te gooien.” Het nieuws kijken is uit den boze. Sofie is naast boos ook regelmatig angstig, bijvoorbeeld om alleen naar school te gaan. Spelen wil ze alleen op het pleintje direct achter haar huis en niet bij anderen thuis.

Problemen op school

Ook op school zijn er problemen. Sofie is vaak vermoeid en er is aangegeven dat ze veel wegdroomt tijdens de les. De leraren op school denken aan ADD. Een vriendin van moeder noemde dat het autisme kan zijn. Ouders sluiten beide opties niet uit maar moeder denkt dat het allemaal begonnen is nadat Sofie een jaar terug op vakantie werd gebeten door een hond. “Voor die tijd was ze bijna nooit boos en ook zeker niet zo bang.” Zeg moeder. Als ik vraag naar wat er gebeurd is, begint moeders stem te beven: “Nu is het met haar gebeurd!”

Als moeder begint te vertellen, zie ik mezelf ook op het strand staan op het moment dat een hond tegen Sofie opspringt. “Hij bijt haar direct in haar wang”, zegt moeder. “En als ik hem probeer van haar af te trekken, bijt hij in haar arm.” Een aangrijpend verhaal. Het valt mij op dat ze nog in het heden vertelt, alsof ze het hier in de kamer opnieuw beleeft. De onmacht van toen is nog voelbaar. Moeder besluit het verhaal met: “… en ik denk; nu is het met haar gebeurd”. Ook bij vader zie ik tranen, hij was er niet bij toen het gebeurde maar de emoties van zijn vrouw zijn besmettelijk, dat merk ik ook aan de brok in mijn keel.

Na overleg in ons team zie ik de ouders een week later opnieuw. Ze gaan akkoord met ons voorstel om Sofie’s ontwikkeling breed in kaart te brengen tijdens een onderzoek.

“Ik hoopte dat ze dat niet zou merken”

De uitkomsten van het onderzoek sluiten ADD niet uit. Maar we kiezen er bewust voor om nog geen ADD vast te stellen. Sofie’s moeder heeft gelijk; veel van de problemen lijken samen te hangen met het bijtincident. Sofie wil niet dat de tv aanstaat omdat ze hierop mogelijk honden zal zien. Sofie durft ook niet alleen naar bepaalde plekken uit angst dat ze honden tegenkomt. Zelfs naar haar lievelingstante wil ze niet meer omdat deze een hond heeft. Moeder knikt bevestigend als ik dit vertel. Dit is precies wat zij vermoedde. Maar moeder heeft ook direct een vraag: “Hoe kan het dat Sofie tegen mij zegt dat het niets met honden te maken heeft? Waarom wordt ze zelfs boos als ik dit zeg?”

Op precies die vraag heeft Sofie mij aan het einde van het onderzoek antwoord gegeven. “U mag niets tegen mijn moeder zeggen over honden, dat maakt haar heel verdrietig en bang.” Opnieuw knikt moeder terwijl er ook een traan over haar wang rolt. “Ik hoopte dat ze dat niet zou merken.”

Hoe het verder met de behandeling van Sofie gaat, lees je in deel 2 van deze blog.

Geschreven op 17 mei.

Elske van der Scheer werkt bij Dokter Bosman als orthopedagoog-generalist en EMDR practitioner Kind en Jeugd.

 

Disclaimer: In verband met privacy en herleidbaarheid zijn een aantal essentiële karakteristieken van de cliënt, het gezin en de situatie gewijzigd of verwijderd, dan wel fictionele elementen toegevoegd.