Ken je die superslimme collega die sociaal nogal onhandig is? Die liever niet samenwerkt en daardoor steeds vaker buiten de groep valt? Een dikke burn-out ligt op de loer, weten ze bij het nieuwe Autisme Kenniscentrum in Zwolle.

Autisme

Hij begrijpt het grapje tijdens de lunchpauze misschien niet. Maar die enorme brij aan cijfers kan-ie moeiteloos analyseren. Jammer alleen dat hij het lastig vindt om die informatie over te dragen aan zijn collega’s. Zoals ook zijn vrouw nogal eens aanloopt tegen die stugge, gesloten houding…

Moeilijk sociaal aan te haken

Het is voor iemand met een autistische stoornis niet gemakkelijk om op sociaal gebied aan te haken. Dat is de beperking. Maar in deze tijd van arbeidskrapte heb je ze juist meer dan ooit nodig, weet Sara Kuis. Zij is manager van het Autisme Kenniscentrum, een onderdeel van psychologenpraktijk Dokter Bosman. Die AKC’s zitten al in Utrecht, Nijmegen en Den Bosch en vanaf februari ook in Zwolle. Ze helpen volwassenen met een diagnose en behandeling.

Loyaal

Omdat mensen tachtig procent van hun tijd op het werk doorbrengen, richt dit centrum zich ook op bedrijven. Werkgevers zouden ‘autisten’ juist moeten koesteren, vindt Kuis. Omdat ze loyaal en betrouwbaar zijn en bovendien vaak bovengemiddeld slim. Toch zijn er velen die vastlopen op het werk. Onbegrepen door de rest. Ook omdat ze niet in staat zijn om zichzelf aan anderen uit te leggen. ,,Ze merken: ik ben niet goed genoeg, ik kan het niet. Dat verhoogt de onzekerheid over het eigen functioneren.’’

Bewustwording

Van burn-out tot eetstoornis; er hangen allerlei kwalen mee samen. Ziekteverzuim dreigt. ,,Als ook een bedrijfsarts beter op de hoogte is van wat autisme inhoudt en het kan signaleren, dan zou je mensen prima voor een bedrijf kunnen behouden’’, stelt Kuis. ,,Je kunt autisme niet genezen, maar met behandeling kun je wel zorgen dat iemand beter in het team past. Het gaat ook om bewustwording bij de omgeving. Dat je begrijpt waarom iemand reageert zoals-ie reageert.’’

Snel schakelen

Iedereen ervaart het hoge tempo in de samenleving. De prestatiedruk is enorm. Ook op sociaal vlak. Je moet snel schakelen door alle veranderingen op het werk. Da’s eigenlijk geen doen voor iemand met autisme. Die wil voorspelbaarheid en vaste structuur. Ze vallen daardoor bij bosjes uit, merkt behandelaar Cleo Woldberg (39). Ze pleit voor meer bewustwording en begrip. ,,Het lijkt ook alsof het nu meer speelt dan voorheen, maar dat hoeft dus niet. Er zijn ook veel opa’s en oma’s met autisme waarbij het nooit is geconstateerd, omdat er toen andere eisen aan je werden gesteld. Binnen de ouderenzorg wordt daar ook nog amper rekening mee gehouden.’’

Wachtlijsten wegwerken

Dokter Bosman telt 25 vestigingen in Nederland. Afgelopen najaar ging de praktijk in Zwolle open, in een groot pand aan de Eekwal. De toeloop is enorm. Er werken inmiddels meerdere psychologen. Het AKC komt daar nog bij. Kuis wil later dit jaar elders in het land nog een vijfde centrum openen. Ook om de hoog oplopende wachtlijsten weg te werken. Zwolle wordt uitvalsbasis voor de regio. Ze zoekt nog wel behandelaars. Vooral GZ-psychologen zijn momenteel schaars, door gebrek aan ervaringsplaatsen waar ze zich kunnen specialiseren. Behandeling via het AKC wordt sinds dit jaar vergoed door zorgkoepels VGZ, ASR, DSW en Zilveren Kruis. Een enorme opsteker, weet Kuis. ,,Nu hoeven mensen niet meer zelf die enorme investering te doen om zich te laten helpen.’’

Positieve gezondheid

Dokter Bosman hanteert een eigen methode rondom ‘positieve gezondheid’. Er wordt vooraf uitgebreid gescreend en gerankt op welke onderdelen iemand goed of juist minder goed scoort. Op alle gebieden. Daardoor heb je de hulpvraag scherp, merkt Woldberg. ,,Door aan het begin goed te filteren, weet je wat je voor iemand kunt betekenen.’’ En dat is veel meer dan iemand met autisme misschien verwacht…

bron: De Stentor