Wees gewoon jezelf, zo luidt de opdracht in tijden van toenemende authenticiteitsverheerlijking. Maar wat is dat eigenlijk als dit ‘zelf’ kampt met depressies of autisme? Filosoof Roy Dings promoveert deze week aan de Radboud Universiteit in Nijmegen op dit vraagstuk.

Op losse schroeven

Het ontvangen van een psychiatrische diagnose ‘iemands zelfbeeld op losse schroeven zetten’.‘Veel symptomen zijn lastig te onderscheiden van karaktereigenschappen en emoties. Bij alles wat je doet of voelt kan de vraag naar voren komen: ben ik dit, of is het mijn stoornis?

Als een kind jengelt, zegt de ouder: je hebt gewoon honger of je bent moe. Maar bij een psychiatrische stoornis weet je vaak niet of je op een bepaalde manier reageert vanwege een fysiologische oorzaak, je opvoeding, medicatie, temperament, sociale druk of stress.

Een diagnose kan ook helderheid geven

‘Het kan een verademing zijn om een woord te hebben voor wat je voelt. Maar op de langere termijn benauwt het kader, roept het vragen over identiteit op. Je moet nadenken over hoe je je verhoudt tot je stoornis. Het is namelijk zelden zo dat je een pil krijgt die alles oplost. Het blijft meestal een worsteling.

De huidige tendens in de psychiatrie sluit daarbij aan. Het doel van de behandeling is niet genezing, maar het in staat zijn om een betekenisvol leven te leiden mét de aandoening. Het is een stroming die ziet: er zit variatie in de samenleving.

Identiteitsvraagstuk

Dat vrijwel alle gesprekken op een zeker moment over dit identiteitsvraagstuk gaan. Dat willen mensen duidelijk hebben, terwijl dat juist vaag blijft. De meeste mensen die Roy Dings volgde, hadden autisme. Het verschilt enorm per persoon hoe iemand zo’n gesprek binnenstapt. De een zegt: hier en hier heb ik last van, met welk pilletje kun je het weghalen? Een ander zegt: dit is geen stoornis, dit is wie ik ben, ik wil er helemaal niet vanaf, waarom accepteert de samenleving mij niet?

Persoon niet reduceren tot stoornis

Ouders van kinderen met autisme zeggen vaak: hij of zij heeft autisme. Ze vinden dat je de persoon niet moet reduceren tot de stoornis. Ook de behandelaar zal dat zeggen: die kijkt naar dat wat hinder oplevert en probeert de behandeling daarop te richten. Maar wie zelf autisme heeft, zegt vaker: ik bén autist. Waarbij ze autisme niet zien als een stoornis, iets dat mis is, maar als een andere manier van zijn.

Wat zouden we moeten doen?

Iedereen heeft een eigen uniek verhaal. We moeten meer spreken over losse symptomen dan over diagnoses, die zijn te rigide. Kijk naar de symptomen die jou in het oog springen. Dan is de vraag al concreter: hoe verhoud ik me tot het feit dat ik last heb van prikkels? Of: hoe verhoud ik me tot het feit dat ik snel boos of angstig ben? Op die manier is het uiteindelijk gemakkelijker om te zeggen: dit hoort ook bij mij.

Wat doet Dokter Bosman?

Onze behandeling is erop gericht jou en je omgeving te leren omgaan met dat waar jullie in het dagelijks leven tegenaan lopen. Wij kiezen voor een persoonlijke aanpak. Wij zien je behandeling als een middel om je te helpen je persoonlijke doelen te bereiken. Wij bespreken met je wat voor jou een concrete verbetering is. Wanneer de behandeling geslaagd is en kan stoppen. Door tijdens de behandeling te blijven meten weet je of de behandeling werkt. Interesse? Bel 088-2267626 of mail ons.

Bron: vk.nl