Depressies komen veel voor, ook bij senioren. Dit wordt bij ouderen vaak niet herkend. Zij krijgen daarom lang niet altijd de juiste behandeling. Dat kan fatale gevolgen hebben.

Hoe ziet een depressie later in het leven eruit? Waarom is het zo belangrijk om deze aan te pakken? Volgens onderzoek van de Vrije Universiteit kampt 15 tot 20 procent van de senioren met een lichte vorm van depressie en 2 tot 3 procent met een ernstige depressie. Jaarlijks stappen circa 1500 mensen uit het leven als gevolg van depressieve klachten. Een derde daarvan is 60-plus.

Op welke leeftijd komen depressies vaker voor?

Er zijn twee pieken bij senioren. De eerste doet zich voor als mensen met pensioen gaan. Het werk valt weg, de kinderen gaan uit huis en je gaat veel meer tijd met je partner spenderen. Dat kan best tegenvallen. In deze fase moet je je leven opnieuw inrichten.

De volgende piek zien we boven de 75 jaar. Dan ontstaan er vaak veel lichamelijke problemen. Heb je langdurig lichamelijke klachten dan is dat een risicofactor voor depressie. Dat wordt versterkt als dit gepaard gaat met veel beperkingen. Bijvoorbeeld hevige gewrichtspijn door artrose of botontkalking, wat ervoor zorgt dat je moeilijker gaat lopen. Als je allerlei activiteiten niet meer kunt uitvoeren, dan zorgt dat er waarschijnlijk voor dat 75-plussers depressief kunnen raken.

Depressieve senioren?

Bij ouderen wordt een depressie vaak niet herkend. Soms uit een depressie zich bij ouderen vooral in lichamelijke klachten. Ze voelen zich niet zo lekker of zijn een beetje misselijk bij het opstaan. Ze slapen slecht, maar wijten dat zelf aan hun zere benen. De huisarts of de familie vermoedt eerder dementie of parkinson. Of ze denken dat de klachten een lichamelijke oorzaak hebben, want ouderen mankeren nog wel eens wat.

Sommige ouderen geven bovendien niet aan dat ze zich somber voelen. Zeker hele oude mensen hebben nooit geleerd om over hun gevoelens te praten. Ze weten er eigenlijk de juiste woorden niet voor. Ze klagen eerder over een onrustig gevoel, spanning of zenuwachtigheid dan over somberheid. Dan krijgen ze wel eens kalmeringsmiddelen voorgeschreven. Daar worden ze vaak alleen maar somberder van.

Somber en ouder worden niet gewoon

Ouderen zijn niet per definitie ongelukkig. Bijvoorbeeld omdat ze weinig meer ondernemen en hun vrienden en familie uitsterven. Bij ouderen die zeggen dat ze het leven niet meer zo leuk vinden, denk je misschien ‘dat is nogal logisch als je 80 bent’. Maar dat is het niet! Uit onderzoek blijkt dat 85 procent van de ouderen heel tevreden is met hun leven. Zelfs als ze allerlei kwalen hebben en als er mensen zijn weggevallen. Ze zijn er langzaam naartoe gegroeid dat ze minder energie hebben. Ze kunnen dat best accepteren. Als jongere kun je je daar misschien niets bij voorstellen, maar het hoort echt niet bij de leeftijd dat iemand ongelukkig is.

Senioren in verpleeghuizen

In verpleeghuizen komt depressie veel vaker voor dan bij mensen die thuis wonen. Dat uit zich nogal eens in gedragsproblemen. Bewoners willen bijvoorbeeld niets, zijn knorrig en klagen alleen maar. Iemand lijkt misschien een oude zuurpruim, maar een deel is echt depressief. De familie komt steeds minder langs. Eeen bezoek is vaak niet meer leuk, terwijl er sprake is van een depressie, die goed te behandelen is.

In het begin vinden de meesten het daar namelijk verschrikkelijk, maar na een maand of vier zijn ze gewend en blijkt het best prettig: de veiligheid, structuur, dingen niet meer hoeven doen die je eigenlijk niet meer kon. In de regel is het een kwestie van wennen.

Onbehandelde depressie

Een depressie kan fatale gevolgen hebben, zeker als deze niet behandeld wordt. Het aantal mannen dat sterft a;ls gevolg van een depressie is groter dan het aantal vrouwen. Mannen komen niet zo makkelijk met hun emoties voor de dag. Soms hebben ze zelf helemaal niet door dat ze een depressie hebben. Ze weten alleen dat ze helemaal vastzitten en geen idee hebben hoe ze verder moeten. En dat kan lange tijd voortduren. Dit is heel gevaarlijk, want soms stappen ze dan maar uit het leven. Juist bij de groep van oudere mannen komt dat voor.

Depressie goed te behandelen

Het percentage mensen dat uit het leven stapt is klein, misschien 1 procent van die hele grote groep met depressieve klachten. Elke persoon is er een te veel. Vooral omdat het zo goed te behandelen is. Juist de groep van oudere mensen die nooit eerder een depressie heeft doorgemaakt, knapt gewoonlijk prima op. Hoe ernstig hun depressie ook is, dat maakt eigenlijk niet uit. Als je nooit eerder depressief geweest bent, zijn je vooruitzichten goed

Depressie kan iedereen overkomen

Depressies komen vaak voor. Het kan iedereen overkomen. Er heerst meestal een taboe op, maar het zit een beetje in onze natuur. Soms heeft het een functie, net zoals je je terugtrekt als je griep hebt. Soms moet je nu eenmaal stilstaan en nadenken over een probleem in je leven. Wordt het je te veel en kom je er niet meer uit, dan is het verstandig om er iets aan te doen. En dat kan ook heel goed. Tenzij er onderliggende problemen spelen, is een depressie op zich heel goed te behandelen. Er zijn dan verschillende therapievormen mogelijk. Bij Dokter Bosman kiezen we voor een persoonlijke aanpak. Wil je meer weten? Neem dan contact met ons op of bel 088 226 76 26.

bron: VU, dr. C. Sonnenberg